Հայ-չեխական դիվանագիտական հարաբերությունները՝ ամփոփ տեղեկանքում

Այսօր՝ հոկտեմբերի 1-ին, Չեխիայի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Յակուբ Կուլհանեկի՝ Հայաստան աշխատանքային այցի կապակցությամբ ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը Հայաստանի Հանրապետության և Չեխիայի Հանրապետության միջև երկկողմ հարաբերությունների վերաբերյալ հակիրճ տեղեկանք է ներկայացրել։

«Հայ-չեխական հարաբերություններն ավանդաբար կրում են բարեկամական և գործընկերային բնույթ: Չեխիան հանդիսանում է Եվրոպայում Հայաստանի կարևոր գործընկերներից մեկը, և Հայաստանը շահագրգռված է ընդլայնելու և խորացնելու Չեխիայի հետ համագործակցությունը քաղաքական, առևտրատնտեսական, մշակութային և փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող բոլոր այլ բնագավառներում՝ ինչպես երկկողմ, այնպես էլ բազմակողմ, ձևաչափերում, այդ թվում՝ ՀՀ-ԵՄ գործընկերության շրջանակներում:

Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Չեխոսլովակիայի հետ 1992թ. մարտի 30-ին, իսկ Չեխոսլովակիայի տրոհումից հետո Չեխիայի Հանրապետության հետ՝ 1993թ. հունվարի 5-ին:

2019թ․ փետրվարի 21-ին Չեխիայի Հանրապետությունում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Աշոտ Հովակիմյանն իր հավատարմագրերն է հանձնել ՉՀ նախագահ Միլոշ Զեմանին։ 2019թ․ հուլիսի 18-ին ՀՀ-ում Չեխիայի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Բեդրժիխ Կոպեցկին իր հավատարմագրերն է հանձնել ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանին։

2019թ. հոկտեմբերին Պրահայում կայացել են երկու երկրների ԱԳՆ-ների միջև քաղաքական խորհրդակցություններ։

Հայաստանի և Չեխիայի միջև 2020թ․ առևտրաշրջանառությունը կազմել է 24,849,300 ԱՄՆ դոլար։ 2021թ. հունվար-հունիս ամիսների ընթացքում Հայաստանի և Չեխիայի միջև առևտրաշրջանառությունը կազմել է 11,432,700 ԱՄՆ դոլար:

Հայ-չեխական տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովը ստեղծվել է 2014 թ.-ին: Մինչ օրս անցկացվել է հանձնաժողովի 4 նիստ, հինգերորդ նիստը կկայանա 2021 թվականի հոկտեմբերին Երևանում։

Երկու երկրների խորհրդարաններում գործում են միջխորհրդարանական բարեկամության խմբեր։

2017թ. ապրիլի 25-ին Չեխիայի խորհրդարանի Պատգամավորների պալատն ընդունել է Հայոց ցեղասպանությունը դատապարտող և ճանաչող բանաձև: 2020թ. մայիսի 20-ին Չեխիայի խորհրդարանի Սենատն ընդունել է Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի ավարտի 75-ամյակին և երկու աշխարհամարտերի ընթացքում մարդկության դեմ գործած ոճրագործությունների, այդ թվում՝ Հայոց ցեղասպանության դատապարտմանը նվիրված բանաձև։

Եվրամիության և ԵՄ անդամ պետությունների հետ հարաբերությունների նոր իրավական հենք հանդիսացող ՀՀ-ԵՄ Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը Չեխիան վավերացրել է 2019թ. մայիսի 23-ին:

Հայաստանն ու Չեխիան ստորագրել են համագործակցության խորացմանն ուղղված 26 փաստաթուղթ, 8 փաստաթղթի նախագիծ գտնվում է քննարկման փուլում։

Չեխիան սատարում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների ձևաչափում ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը»,-ներկայացված է տեղեկանքում։